MALUL SAYILMAYAN YARALI TERÖR GAZİLERİ ARAŞTIRMASI
Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliğine göre terör saldırıları sonucu yaralanan ancak %40’ın altında maluliyeti bulunan güvenlik görevlileri malul gazi olarak kabul edilmiyor.
Bu düzenleme nedeniyle Türkiye’de yaklaşık 20.000 yaralı terör gazisi vücudunda mermi ya da şarapnel taşımasına hatta parmaklarını kaybetmesine rağmen %40’ın altında malul olmadığı gerekçesiyle yasal olarak malul gazi kabul edilmiyor, sosyal hak ve yardımlardan yararlanamıyor.
Araştırma, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Hizmet Bölümü Öğretim Görevlisi Mehmet BAŞCILLAR tarafından “Terörle Mücadele Sırasında Yaralanıp Gazi Sayılmayanlar Derneği” ile “Malul Sayılmayan Gaziler Derneği” iş birliğinde gerçekleştirildi.
8 ayda tamamlanan araştırmada terörle mücadele sırasında yaralanmış ancak malul gazi olarak kabul edilmeyen 1408 terör gazisiyle görüşüldü.
Araştırma sonuçlarına göre;
*Yaklaşık her 2 gaziden 1’i mermi (%47), yaklaşık her 4 gaziden 1’i mayın/el yapımı patlayıcı (%23), yaklaşık her 5 gaziden 1’i ise el bombası (%18) sonucu yaralandı.
*Yaklaşık her 5 gaziden 2’si halihazırda vücudunda şarapnel parçaları taşıyor (%43).
*Yaklaşık her 9 gaziden 1’i vücudunda mermi taşıyor (%11).
*Yaklaşık her 5 gaziden 2’si Kara Kuvvetleri Komutanlığı (%42), yine her 5 gaziden 2’si Jandarma Genel Komutanlığı (%42) mensubu iken yaralandı.
Yaklaşık her 3 Gaziden 2’si zorunlu askerlik hizmeti sırasında yaralandı. (%65).
*Yaklaşık her 2 gaziden 1’i ayağından (%42), yaklaşık her 4 gaziden 1’i başından (%25), yaklaşık her 3 gaziden 1’i ise kolundan yaralandı.
*Yaklaşık her 5 terör gazisinden 2’si psikiyatrik rahatsızlık tanısı aldı (%41).
*Yaklaşık her 5 gaziden 4’ü terör saldırısı sonucu yaralanmanın yol açtığı sağlık sorunlarının devam ettiğini belirtiyor. (%84)
*1408 Terör gazisinin tamamı erkek (%100). Yaklaşık her 4 yaralı terör gazisinden 3’ü lise ve altı eğitim mezunu (%72).
*Yaklaşık her 5 yaralı terör gazisinden 4’ü evli (%86), her 4 katılımcıdan 3’ü bir işte çalışıyor (%73). Yaklaşık her 5 gaziden 3’ü sigara kullanıyor (%59)
PEKİ NE YAPILMALI?
Malul olarak kabul edilmeyen her 10 gaziden 9’u malul gazi olarak kabul edilmek ve malul gazilere sunulan sosyal hak ve yardımlardan yararlanmak istiyor (%88).
Her 2 gaziden 1’i yakın gelecekte malul gazi olarak kabul edileceğine inanıyor (%47).
Türkiye’de gazilere yönelik sosyal hizmetler sunmaktan sorumlu kamu kurumu Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı Şehit Yakınları ve Gaziler Genel Müdürlüğü binlerce gazinin vücudunda mermi ya da şarapnel parçaları taşımasına rağmen hem yasal olarak malul gazi kabul edilmediği hem de hiçbir sosyal hak ve yardımdan yararlanamadığı bir tabloyla karşı karşıyayız.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı öncülüğünde Milli Savunma ve İçişleri Bakanlığı koordinasyonunda malul sayılmayan yaralı terör gazilerinin gazilik onuruna kavuşmalarını sağlayacak yasal düzenlemenin bir an önce hayata geçirilmesi gerekiyor.
Şehit, Yakınları ve Gaziler Genel Müdürlüğü tarafından malul sayılmayan yaralı terör gazilerine ilişkin bir veri tabanı oluşturulmalı.
İçerisinde sosyal hizmet uzmanı, psikiyatrist, psikolog ve diğer ruh sağlığı profesyonellerinin yer aldığı multidisipliner mobil ekiplerce yaralı terör gazilerine ev ziyaretlerinin gerçekleştirilmesi ve psikososyal hizmetlerin sunulmasına ihtiyaç var.
MALUL SAYILMAYAN YARALI TERÖR GAZİLERİ ARAŞTIRMASI
Öğretim Görevlisi
Mehmet BAŞCILLAR
İstanbul Gelişim Üniversitesi